Nowe opracowania czyli coś do poczytania
Hanna Milewska-Wilk
Początek roku, nowe przedsięwzięcia, przydałoby się planowanie i szacowanie, czyli nieco danych i analizy sytuacji. Mamy dla Was przegląd bieżących i najnowszych analiz i opracowań, zarówno prognozujących na najbliższą przyszłość, jak i dotyczących niedalekiej przeszłości, a część to stałe dane statystyczne, dla kontekstu. Zapraszamy i powodzenia w realizacji planów w Nowym Roku!
Jak jest
Najpierw podstawy, czyli ogólne statystyki dotyczące sektora mieszkaniowego i tego, co się dzieje obecnie i w przeszłości. Podstawowe źródła to GUS i NBP.
GUS
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/
Sprawdzić warto ceny robót budowlano-montażowych, ogólnie budownictwo mieszkaniowe wg kwartałów (pozwolenia, oddane, mieszkania, izby, wg powiatów itd.) Bardzo ciekawa jest też kwartalnie uzupełniana tabela cen 1 m2 mieszkania ? tylko pamiętajmy, to statystyka, do porównań.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/cena-1-m2-powierzchni-uzytkowej-budynku-mieszkalnego-oddanego-do-uzytkowania,8,1.html
NBP
Dwa działy są ważne i warto co jakiś czas je przeglądać: pierwszy dotyczący nieruchomości w ujęciu kwartalnym, rocznym i cała baza przedstawiająca zbierane dane o obrocie i najmie, i drugi o zasobności gospodarstw domowych. Dział dotyczący analiz rynku nieruchomości to kwartalne zestawienia tablic i wykresów z kilkustronicowym komentarzem, raporty roczne są bardziej opisowe i przekrojowe, sprawdzać można pod adresem:
https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publikacje/rynek_nieruchomosci/index_pre.html
Drugi to dział zawierający wyniki Badania Zasobności Gospodarstw Domowych w Polsce. Badanie odróżnia się od innych bieżących przeglądów dotyczących tego tematu, bo nie dotyczy bieżących budżetów, wydatków, ale skłonności budowania zasobów: w postaci nieruchomości, oszczędności, inwestycji, a z drugiej strony zadłużenia. Powinna niedługo być kolejna tura i nowa edycja raportu.
https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/systemfinansowy/inne.html
Jeszcze inne informacje o tym, jak jest i co się dzieje na rynku można regularnie przeglądać na stronie z raportami firmy REAS, teraz już części JLL w Polsce: http://www.reas.pl/publikacje Rynek pierwotny, ale też coroczne analizy ankiet wśród naszych członków i inne, dotyczące inwestowania na większą skalę w mieszkaniówkę na wynajem.
Jak będzie?
Na styku tego, co jest i tego co nadchodzi można umieścić najnowszą analizę Centrum AMRON, opublikowany 3 stycznia artykuł ?Najważniejsze czynniki, które będą kształtować sytuację na rynku mieszkaniowym w 2019 roku?. To już na przyszłość, ale bazuje na analizie trendów w udzielaniu kredytów, ich wysokości, wartości zabezpieczeń, ogólnie nieruchomości mieszkaniowych, z którymi jakiekolwiek związki mają banki. Dobrze jest przeglądać również kwartalne raporty, pokazujące trendy w cenach mieszkań, ilości i wartości udzielanych kredytów, i trendy dotyczące czynszów najmu. http://www.amron.pl/strona.php?tytul=analizy-i-publikacje
Na bieżąco, co kwartał, podobnie jak statystyki GUS dla budownictwa mieszkaniowego, można przeglądać skrócone wersje raportów AMRON-Sarfin: http://www.amron.pl/strona.php?tytul=raporty-amron-sarfin
Podobnie bazując na tym, co już mamy i co wiemy, prognozują lub bardziej zalecają dalsze działania dla regulatora i dla rynku analitycy FOR. W zeszłym roku pojawiły się dwie analizy dotyczące najmu mieszkań, dla równowagi jedna zatytułowana bardziej o spowolnieniu, druga o rozwoju, ale obie wskazują na istotne problemy rynku najmu i prawa dotyczącego najmu i na rynku, i w sferze wsparcia państwa. Ta druga, prof. Rubaszka z SGH, bazuje na modelu ekonometrycznym dostosowanym do polskich warunków, Mieszkanicznik nieco w tym pomagał (dzieląc się wiedzą o najmie).
https://for.org.pl/pl/a/6027,analiza-5/2018-czy-mieszkanie-plus-spowolni-rozwoj
https://for.org.pl/pl/a/5874,analiza-2/2018-zadbajmy-o-rozwoj-prywatnego-rynku-najmu-mieszkan
Już całkowicie trendy na przyszłość to dwie publikacje: bardziej ekonomiczna i bardziej społeczno-przestrzenna. Co bankowcy sądzą o rynku nieruchomości i o najmie w tym kontekście warto sprawdzić (najem może wpływać na popyt i podaż mieszkań na rynku): https://www.mbank.pl/pobierz/serwis-ekonomiczny/njspw/raport_mbanku_03.01.2019.pdf Nie wiadomo, jak będzie z dostępnością do tego konkretnego dokumentu, ale można sprawdzać również inne instytucje nie zajmujące się bezpośrednio nieruchomościami, ale pośrednio w ten rynek zaangażowane.
Widok z lotu ptaka, bardzo szeroki obszarowo i wskazujący trendy jest raport Urban Land Institute. Bardziej wskazuje na możliwości inwestowania w poszczególnych segmentach, często dopiero się określających w różnych krajach europejskich. Można przejrzeć, szczególnie pod kątem tych nowinek: akademików, współzamieszkiwania lub cohousingu, podejścia do zamieszkiwania osób starszych ? nas to również czeka, ale nie mamy takich prognoz i analiz.
https://europe.uli.org/emerging-trends-in-real-estate-europe-2019/
Zapraszamy do szerszego i obejmującego dłuższe okresy patrzenia na rynek nieruchomości, mieszkaniowy i w końcu najmu. Najem jest powiązany z innymi aspektami gospodarki: rynkiem pracy i wysokością zarobków, migracjami, inwestycjami kapitałowymi i ich regulacjami, w końcu również z systemem zabezpieczeń społecznych. W tych wszystkich dziedzinach wiele się ostatnio zmienia, warto przyglądać się choć części opracowań, i dzięki nim wyrabiać swoje zdanie i budować strategie na przyszłość. I życzymy dobrych strategii, i dobrych decyzji w kolejnych latach.