Społeczne Agencje Najmu? Podsumowanie z konferencji w Ministerstwie Rozwoju 26 stycznia 2017.
Od września 2015 roku uczestniczyliśmy jako reprezentacja prywatnych właścicieli mieszkań na wynajem w projekcie badawczym „Społeczna Agencja Najmu jako instrument polityki mieszkaniowej w Polsce”, prowadzonym przez Fundację Habitat for Humanity Poland. Projekt – mamy nadzieję że jedynie w części badawczej – zakończył się właśnie konferencją i wydaniem dokumentu strategicznego. Na spotkaniu widać było zainteresowanie wprowadzeniem SANów przez gminy i wolą wsparcia takich rozwiązań przez Ministerstwo jako innowacji społecznych – czyli konkretnymi dofinansowaniami. Wprowadzenie projektu w życie wymaga jednak wiele wysiłku i współpracy – również ze strony prywatnych właścicieli mieszkań na wynajem.
Czemu Stowarzyszenie Mieszkanicznik wspiera tego typu projekt? Widzimy trzy zasadnicze korzyści dla wszystkich osób związanych z najmem mieszkań: promocję najmu mieszkań na rynku, wzrost zaufania i współpracy w zakresie dotyczącym zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludzi, wreszcie promowanie dobrych standardów obsługi najmu – i dla wynajmujących, i dla najemców. Dodatkowo jest to jeszcze dobra forma wypracowania innych sposobów pomocy dotyczącej mieszkania, niż tylko przydzielenie lokalu komunalnego – może kiedyś dojdziemy do dodatków mieszkaniowych dla wszystkich najemców?
Promocja najmu – również na rynku, od prywatnych właścicieli, może niewątpliwie pomóc wszystkim: właścicielom, najemcom, wszystkim dostarczającym usługi dla tego sektora. Powszechnie źle mówi się o najmie, ale jeśli ktokolwiek potrzebuje mieszkania – ze względu na wyjazd na studia, do pracy itp. – najem jest traktowany jako oczywistość, niewiele osób od razu kupuje mieszkanie. Pokazywanie najmu jako jednej z opcji zamieszkiwania i w dobrym kontekście – hasłem kampanii promocyjnej jest „Mieszkaj wyGodnie” – jest potrzebne i z pewnością pomoże też w bezpośrednich kontaktach pomiędzy wynajmującymi i najemcami, nie tylko w ramach SANów.
Zaufanie i współpraca – to na pierwszy rzut oka bardzo idealistyczne wartości, ale też szybko da się je sprowadzić do praktyki i wymiernych korzyści w postaci zmniejszenia ryzyka – szczególnie dla właścicieli, którzy chcieliby wynająć swoje mieszkania SANom, ale i dla pozostałych – współpraca oznacza, że rynek najmu zostanie zauważony przez samorządy, a obie strony mogą dzięki takiej współpracy wypełniać swoje zamierzenia i cele. Społeczne Agencje Najmu będą potrzebować mieszkań o nieco niższym czynszu niż rynkowy, dlatego wydają się nam dobrą propozycją dla tych właścicieli, którzy jeszcze nie weszli na rynek ze swoją nieruchomością, głównie z powodu ryzyka: dewastacji, niewypłacalności najemcy, niemożności odzyskania mieszkania od najemcy. Pustostany będą mogły być wykorzystane, z korzyścią i dla właścicieli, i dla najemców, a gminy dzięki temu będą mogły szybciej i taniej wypełniać zadania w zakresie pomocy mieszkaniowej.
Instytucje powoływane do obsługi najmu powinny tez zatrudniać specjalistów w tej dziedzinie, bez względu na to, czy są to działające dla zysku firmy, czy też organizacje not-for-profit jak SANy. Zrzeszenie profesjonalistów rynku nieruchomości powoli zauważają specyfikę rynku najmu: zarządca najmu to nie jest ani zarządca nieruchomości, ani pośrednik w obrocie, ale powinien mieć wiedzę z obu zakresów, żeby zadbać o nieruchomość w najmie i o strony: wynajmującego i najemcę. Stworzenie instytucji wymagających profesjonalistów może być tym kamyczkiem, który poruszy w końcu lawinę szkolenia specjalistów od najmu mieszkaniowego – i znów skorzystają na tym wszyscy uczestnicy rynku, bo dzięki profesjonalistom wysokie standardy obsługi w najmie powinny być dużo lepsze i powszechnie stosowane.
Tyle teorii. Zachęcamy do przejrzenia dokumentu strategicznego Społecznych Agencji Najmu i pozostałych opracowań (również tych dotyczących opodatkowania podnajmu), a inicjatywa jest w tej chwili po stronie lokalnych samorządów. Jest to propozycja współpracy pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym, miejmy nadzieję, że zostanie dobrze wykorzystana. http://najemspoleczny.pl/
Hanna Milewska-Wilk